Rusya tarafından geliştirilen S-400 Hava Savunma Sistemi, özetle, önemli siyasi, ekonomik ve askeri hedefleri yüksek etkili koruma için tasarlanan bir sistem olarak belirtiliyor. Buradan da anlaşıldığı üzere S-400, bir savunma sistemidir ve önemli hedeflerin korunması amaçlı tasarlanmıştır.

Mevcut durum itibariyle şu an dünyadaki en iyi hava savunma sistemlerinden biri olarak nitelendirilen S-400 Hava Savunma Sistemi; savaş uçakları, radar tespit ve kontrol uçakları, keşif uçakları, stratejik ve taktik uçaklar, taktik, operasyonel taktik balistik füzeler, orta menzilli balistik füzeler, hipersonik hedefler ve diğer gelişmiş hava saldırısı araçlarını imha etmek üzere tasarlanmıştır. S-400 savunma sistemi ile ABD Ordusu tarafından kullanılmakta olan Hayalet Uçakları ve Balistik Füzeleri tamamen etkisiz hale getirebiliyor.

Bir S-400 taburu, en az bir mobil operasyon komuta merkezi, 8 fırlatıcı ve 32 füzeden oluşmaktadır. Kısa, orta ve uzun menzillerde füzeleri aynı anda kullanabilen S-400, 600 kilometre uzaklıktaki hedefi algılama özelliğine sahiptir ve saniyede 4,8 kilometre hızla füze gönderilebiliyor. Sistem, hedefe 10 saniyeden daha az sürede tepki verebiliyor.

S-400, çok uzun menzilli 40N6 model füzeyle 400 kilometredeki, uzun menzilli 48N6 model füzeyle 250 kilometredeki, orta menzilli 9M96E2 model füzeyle 120 kilometredeki ve kısa menzilli 9M96E model füzeyle de 40 kilometredeki hedefleri vurabilmektedir.

S-400 Hava Savunma Sisteminin hedefleri arasında B-2 ve F-117 olarak bilinen hayalet uçaklar, B-1, F-111 ve B-52H stratejik bombardıman uçakları, EF-111A ve EA-6 elektronik harp uçakları, TR-1 keşif uçağı, E-3A ve E-2C erken uyarı radar (AWACS) uçakları, F-15, F-16, F-35 ve F-22 savaş uçakları, Tomahawk füzeleri ve tüm balistik füzeler yer almaktadır.

Rusya’da Moskova bölgesinde, Güney Askeri bölgesinde ve Pasifik ile Baltık filolarında olmak üzere toplam 5 adet S-400 alayı bulunuyor. Her alayda sekizer fırlatma sisteminin bulunduğu 2’şer tabur yer alıyor. Rusya’daki S-400 taburu sayısının 2020’ye kadar 56’ya çıkarılması öngörülüyor.

Rusya, S-400 hava savunma sisteminin satışıyla ilgili şu ana kadar Türkiye dışında sadece Çin ile anlaştı. Rus savunma sanayi yetkilileri, Şubat ayında Çin için üretime başlandığını açıklamış ancak ilk teslimatın 2018’den önce olmayacağını belirtmişti.

Bu günlerde Rusya ile Türkiye arsasında yapılan ikili görülmelerde, S-400 Hava Savunma Sisteminin Türkiye’ye tam olarak yerleştirilmesinden sonra, daha üst düzeyde gelişmiş versiyon olan S-500’ün Rusya ve Türkiye ortaklığı ile üretilmesi de gündeme gelmiştir.

Hindistan ve İran da S-400 Hava Savunma Sistemi satın almak konusunda Rusya ile görüşmeler yapmışlardır. Fakat henüz net bir tablo oluşmamıştır.

Savunma Sanayi Müsteşarlığımız, Rusya’dan S-400 füze savunma sisteminin tedariki ile ilgili varılan anlaşmanın ayrıntılarını açıkladı. Buna göre; biri opsiyonlu iki adet S-400 sisteminin satın alınması öngörülüyor. İlk sistemin 2019 Temmuz ayına kadar Türkiye’ye yerleştirilmesi kararlaştırılmıştır.  Fakat bu konuda ABD nin S-400 anlaşmasının iptali için yoğun bir baskısı ve tehditvari açıklamaları da devam etmektedir.

En son gelinen aşamada Türkiye’ye S-400’den vazgeçilmesi hususunda 2 aylık bir süre tanındığı, ABD Savunma Bakanlığı Yetkilileri tarafından açıklanmıştır. Sistemin teslimi halinde Türkiye, S-400 kullanan ilk NATO üyesi olacak.

S-400 Hava Savunma Sistemi üretici firması, Rusya’da bulunan Almaz-Antey silah şirketidir. Şu an itibariyle  S-400’lerin konuşlandığı yerler; başkent Moskova, Suriye, Kaliningrad ve Kırım’dır. Rusya, Kırım’ı ilhak ettiğinden beri Kırım’da da S-400 konuşlandırmıştır.

Sistemin Rusya tarafından kullanılması, 2007 yılı itibariyledir. Sistemin maksimum menzili, 400 kilometredir. Sistemin hızı, saniyede 4,8 km olup, azami hedef irtifası 30 km’dir. Eşzamanlı Takip mesafesi, 80 hedeftir.

Sistemin hedef türleri; uçak, seyir füzesi, orta menzilli füzeler, İHA ve diğer havadan izleme sistemleridir. S-400’lerdeki mevcut teknolojinin yüzde 70 ile 80’i bir önceki model olan S-300’den alınmıştır. Alınan özellikler arasında füze depolama sandıkları, fırlatma rampaları ve radarlar bulunmaktadır.

S-400 Savunma Sistemi, eş zamanlı olarak 80 hedefi vurabiliyor. En fazla 3.500 kilometre uzaklıktan fırlatılan orta menzilli balistik füzeleri imha edebililme kabiliyetine sahip. Sistemde yer alan bir füze, yaklaşık 1.8 ton ağırlığındadır. Uzunluğu 8 metre ve çapı da 50 santimetredir. 145 kiloya kadar da savaş başlığı taşıyabilmektedir.

Uzun menzilli yeni bir füze olan 40N6, 400 km menzile sahiptir ve yarı aktif veya aktif güdümle hedefe yönlendirilebilir. Bu füzenin hedefleri; AWACS erken uyarı uçakları, sinyal karıştırıcı uçaklar ve balistik füzelerdir. Füzenin hızı olan 4.8 km/saniye (17280 km/saat) aynı hızda hareket eden hedefleri vurmasını sağlamaktadır. S-400 Hava Savunma Sisteminin bir diğer versiyonu, orta menzilli olanıdır, fakat pek tercih edilmemektedir.

ABD tarafından, Rusya ile Türkiye arasında yapılan S-400 Anlaşmasından vazgeçilmesi karşılığında, Türkiye’ye Patriot Hava Savunma Sistemi satılması yönünde teklif iletilmiştir. Fakat daha önce de gündeme geldiği halde gerçekleşmemesi ve de Türkiye’nin bazı stratejik hassasiyetlerinin karşılıksız bırakılması sebebiyle, ABD ve Türkiye arasında henüz bir anlaşma zemini oluşamamıştır.

Gerek Türk yetkililer ve gerekse de Rus yetlililer tarafından yapılan açıklamalarda, S-400 anlaşmasının tamamen sonuçlandığı ve teslimatın çok kısa sürede tahminen Temmuz 2019 tarihine kadar gerçekleştirileceği ifade edilmektedir.

Av. Kurtuluş AYBİRDİ, Uluslararası Hukuk Uzmanı
Yazarın diğer yazıları için tıklayınız